Ísraelar hafa drepið sex hundruð manns við matarúthlutanir síðustu vikur. Frá loftárás á kaffihús, yfir í skóla og flóttamannabúðir á fjórum dögum.
Myndirnar með meðfylgjandi frétt, sem sýna ástandið á Gasasvæðinu í herkví Ísraels, voru teknar síðustu fjóra daga. Þær hafa borist í gegnum alþjóðlegu AFP fréttastofuna, sem er þekkt fyrir áreiðanleika.
Á myndunum sjást grátandi börn biðja um mat hjá bandarísk-ísraelskum hjálparsamtökum, sem stýrt er af kristnum stuðningsmanni Donalds Trump Bandaríkjaforseti. Stjórnvöld í Ísrael, sem hafa á stefnuskránni að fjarlægja Palestínumenn frá Gasasvæðinu, eins og Trump lagði til í vetur.
Á myndunum sjást einnig látin börn. Og grátandi foreldrar.
Það eru ekki undantekningar, heldur daglegur atburður á Gasasvæðinu. Sameinuðu þjóðirnar segja nú að yfir 500 manns hafi látist við matarúthlutanir hjá fyrrgreindum hjálparsamtökum.
Benyamin Netanyahu, forsætisráðherra Ísraels, segir að staðhæfingar ísraelskra fjölmiðla, um að hermenn greini frá fyrirskipunum um að skjóta á þiggjendur mataraðstoðar, vera „blóðdylgjur“. Hann hét því að frelsa alla gísla sem Hamas tók 7. október 2023.
Björgunarsveit Gasa greindi frá því að ísraelskar hersveitir hafi drepið að minnsta kosti 69 manns í gær, þar af 15 í loftárás á skóla þar sem flóttafólk hafði leitað skjóls. Á meðal þeirra látnu í árásum gærdagsins voru 38 manns sem biðu eftir mannúðaraðstoð á þremur mismunandi stöðum í mið- og suðurhluta Gasa, í síðasta í röð banvænna árása sem hafa beinst gegn fólki sem reynir að nálgast þær litlu birgðir sem fást.
Mat á fjöldamorðum Ísraels inni á Gasa
Meira en 500 manns hafa verið drepnir í nágrenni við úthlutunarstaði svokallaðrar Mannúðarstofnunar Gasa (GHF), sem studd er af Bandaríkjunum og Ísrael, frá því seint í maí, að sögn Sameinuðu þjóðanna.
GHF, sem er einkarekið með opinberri fjármögnun, hóf starfsemi 26. maí eftir að Ísrael stöðvaði allar birgðasendingar til Gasa í meira en tvo mánuði, sem leiddi til viðvarana um hungursneyð.
Starfsemi GHF hefur einkennst af óreiðu og nánast daglegum fréttum af því að ísraelskar hersveitir hafi skotið á fólk sem beið eftir matargjöfum í Palestínusvæðinu, þar sem Ísraelsher reynir að uppræta Hamas. 170 hjálpar- og mannréttindasamtök alls staðar að í heiminum hafa fordæmt þetta fyrirkomulag.
„Við höfum skráð 613 dauðsföll“ í nágrenni við GHF úthlutunarstaði og mannúðargöngur frá því GHF hóf starfsemi og fram til hádegis 27. júní, sagði Ravina Shamdasani, talskona mannréttindaskrifstofu Sameinuðu þjóðanna, við blaðamenn.
„Af þeim 613 sem ég nefndi voru 509 drepnir við úthlutunarstaði GHF.“
„Af þeim 613 sem ég nefndi voru 509 drepnir við úthlutunarstaði GHF.“
Hin dauðsföllin áttu sér stað „nálægt bílalestum Sameinuðu þjóðanna og annarra hjálparsamtaka“, sagði hún.
Shamdasani bætti við að tölurnar væru enn að þróast þar sem skrifstofan væri enn að sannreyna nýjustu fréttir af fleiri dauðsföllum.
Kallað eftir rannsókn
Shamdasani sagði að erfitt væri að safna upplýsingum vegna skorts á aðgangi að Gasa.
„Það er augljóst að ísraelski herinn hefur skotið eldflaugum og beint skotum að Palestínumönnum sem reyna að nálgast úthlutunarstaði,“ bætti hún við.
„Hversu mörg voru drepin? Hver ber ábyrgð? Við þurfum rannsókn. Við þurfum aðgang. Við þurfum óháða rannsókn og við þurfum ábyrgð vegna þessara dauðsfalla.“
Sameinuðu þjóðirnar og helstu hjálparsamtök neita að starfa með stofnuninni, þar sem þau óttast að hún þjóni hernaðarlegum markmiðum Ísraela og brjóti gegn grundvallarreglum mannúðaraðstoðar.
GHF er skráð í Delaware í Bandaríkjunum og sögðu samtökin á fimmtudag að þau hefðu útdeilt yfir einni milljón matarpakka í Gasa.
Stjórnarmaður GHF er Johnnie Moore, kristinn evangelískur leiðtogi sem er bandamaður Donalds Trump, forseta Bandaríkjanna.
„Við höfum ekki orðið vör við neitt ofbeldi við úthlutunarstaðina okkar. Enga ofbeldisuppákomu í nágrenni þeirra,“ sagði hann við blaðamenn í Brussel á miðvikudag.
Rik Peeperkorn, fulltrúi Alþjóðaheilbrigðismálastofnunarinnar (WHO) á Palestínusvæðunum, ræddi dauðsföllin og sagði: „Þessi tilgangslausu morð í Gasa verða að hætta.“
Peeperkorn heimsótti Nasser-læknamiðstöðina á svæðinu í vikunni og lýsti þar hörmungunum: „Það eru sjúklingar alls staðar – á gólfinu, í ganginum,“ sagði hann.
„Þetta eru aðallega drengir, unglingar, ungir karlmenn, og við vitum öll að þeir fara á þessa svokölluðu öruggu, en ekki stýrðu af SÞ, úthlutunarstaði,“ bætti hann við. „Það eru svo margir sem hafa verið skotnir í höfuð, háls og brjóst.“
Árásin á kaffihúsið
Einu sinni var þetta líflegur staður við sjávarsíðuna þar sem ungt fólk gat vonast eftir fágætu hléi frá stríðinu. Nú liggur kaffihúsið al-Baqa í Gasa-borg í rúst eftir að ísraelsk loftárás drap 24 manns, þar á meðal blaðamann og listamann, á þriðjudaginn, 1. júlí.
Blóðblettir sáust á gólfi þakið brakki eftir árásina á mánudag, eins og sést á upptökum AFP. Útflattar plaststólar lágu við hlið brotinna viðarplanka sem sprengingin hafði sundrað, og rifinn dúkur sveiflaðist rólega í sjávargolunni.
Árásin vakti nýja sorgarbylgju á Palestínusvæðinu sem þegar hefur verið lagt í rúst af meira en tuttugu mánaða stríði, og samfélagsmiðlar fylltust af færslum þar sem hinum látnu var sýnd virðing.
„Gasa missti einstaka hæfileikamanneskju. Heimurinn missti fegurð og von,“ skrifuðu tveir vinir listakonunnar Amina al-Salmi, sem kölluð var Frans, í færslu á Instagram eftir andlát hennar í kaffihúsinu.
„Hersetan drap hana, en hún mun aldrei þagga niður í rödd hennar,“ bættu þau við. Einn vinanna, blaðamaðurinn Noor Harazeen, benti á svip milli einnar síðustu teikninga Salmi og ljósmyndar af henni eftir árásina, þar sem andlit hennar var þakið blóði.
Minningarorð streymdu einnig inn fyrir Ismail Abu Hatab, sem vinir lýstu sem blaðamanni og myndatökumanni.
Við síðustu bænirnar áður en líkami hans var lagður til grafar, var pressuvestið hans lagt á brjóst hans – eins og Gazabúar hafa gert ítrekað fyrir þá fjölmörgu palestínsku blaðamenn sem hafa látið lífið í stríðinu sem hófst með árás Hamas á Ísrael 7. október 2023.
Salmi og Abu Hatab voru meðal 24 sem létust í árásinni, samkvæmt björgunarsveit Gasa.
Myndir af sprengdum kaffihúsinu þar sem lík lágu hreyfingarlaus flæddu yfir samfélagsmiðla.
Blaðamaður og mannréttindasinni, Bayan Abusultan, sást einnig á ljósmyndum á netinu, hálfþakin blóði eftir sprenginguna.
„Við lifðum af til að bölva hersetunni í einn dag enn,“ skrifaði hún á Facebook.
Ísraelski herinn sagði við AFP að hann hefði „ráðist á nokkra Hamas-liða“ og að „ráðstafanir hafi verið gerðar til að draga úr líkum á skaða gagnvart óbreyttum borgurum“. Jafnframt væri málið nú til skoðunar.
Kaffihúsið var fyrir stríð þekkt fyrir að taka á móti ungu fagfólki og örfáum útlendingum sem höfðu aðgang að Gasasvæðinu undir ísraelskri hafnbanni.
Það var byggt í nokkrum hlutum, þar af einn hluti á staurum yfir vatni, og hafði ítrekað orðið fyrir skemmdum og síðan verið gert við, sérstaklega á tveggja mánaða vopnahléi sem lauk í mars.
Fyrir fáeinum vikum tókst kaffihúsinu enn á ný að bjóða upp á nettengingu, sem laðaði fyrri fastagesti aftur að sér.
Þó að matur væri af skornum skammti og eldhúsið lokað, gátu gestir enn fengið sér tebolla með eyðilegginguna í bakgrunni.
Maher al-Baqa, einn eigandi staðarins, sagði við AFP að það væri „eitt þekktasta kaffihúsið við strönd Gasa, sótt af menntuðum ungmennum, blaðamönnum, listamönnum, læknum, verkfræðingum og vinnusömu fólki“.
„Unga fólkið er að flýja hörmungar og erfiðar aðstæður í Gasa. Þau koma hingað í vinnufundi eða einfaldlega til að slaka örlítið á.“
Ísrael „hefur svikið þetta fólk og sprengt staðinn án nokkurrar réttlætingar,“ bætti hann við.
Blaðakonan Shrouq Aila, sem deildi myndum af kaffihúsinu á Instagram, sagði: „Sjórinn er orðið eina skjól okkar.“
Annar blaðamaður, Wassim Saleh, skrifaði á Facebook: „Sjórinn heldur áfram að skola upp líkamsleifum sem við göngum frá.“
Enn í áfalli, en snortinn af samstöðu fólks, sagði eigandinn Baqa að hann hefði misst fjóra starfsmenn og þrjá fjölskyldumeðlimi í árásinni.
„Ég fann, í gegnum mikla samstöðu fólksins með þessum stað, að þau væru að verja það litla sem eftir er af draumum sínum í Gasa.“
Trump hittir Netanyahu
Fátt virðist stöðva árásir Ísraela, sem njóta til þeirra stuðnings Bandaríkjanna, nánasta bandamanns Íslands í hernaðar- og varnarmálum.
Kristrún Frostadóttir hvatti Donald Trump Bandaríkjaforseta til þess að beita sér fyrir vopnahléi á Gasa, þegar hún hitti hann á leiðtogafundi NATO í síðustu viku. Trump mun hitta Benjamín Netanyahu, forsætisráðherra Ísraels, í næstu viku. Þar segist hann búast við að vopnahlé verði samþykkt. Áður hafði Trump boðað að hann myndi semja við Vladimir Pútín, forseta Rússlands, um frið í Úkraínu á einum degi. Í dag kvaðst hann vonsvikinn eftir samtal við Pútín, sem gert hefur einhverjar stærstu loftárásirnar frá upphafi stríðsins á Úkraínu síðustu daga.
Komment