Þeir segjast vernda börn gegn misnotkun, en nú er einn þeirra grunaður um að hafa leynilega tekið upp börn í sturtuklefa.

Réttarhöld hefjast á morgun í áberandi sakamáli sem tengist tálbeitusamtökunum Pedo Hunting Sweden.

Dagblaðið DN hefur rannsakað starfshætti samtakanna Citizens' Guard, sem hafa tugþúsundir fylgjenda á samfélagsmiðlum. Frétt þessi er unnin upp úr grein dagblaðsins.

Árás í Örnsköldsvik

Seint að kvöldi í miðjum maí 2024 steig maður út á tómri lestarstöð í Örnsköldvik og spyr einstakling sem hann hafði nýlega kynnst á samskiptaforriti, hvar hann sé. „Ég er farin að efast um hvort þú viljir í alvöru koma,“ segir í svarinu, og er vísað á svæði skammt frá.

Það sem maðurinn vissi ekki er að manneskjan sem hann hafði verið í samskiptum við er ekki sú sem hann heldur.

Áður en hann áttar sig á hvað er í vændum er hann leiddur niður 19 metra langan stiga af tveimur mönnum, sem aðeins nokkrum dögum áður höfðu sótt um aðild að PHS, Pedo Hunting Sweden. Þetta eru borgaraverðir sem blekkja, ráðast á og niðurlægja fólk sem þeir telja vera barnaníðinga.

Skyndilega birtist þriðji maðurinn undir lestarbrautinni.

Mennirnir þrír ráðast á manninn með hnefahöggum og spörkum á meðan maðurinn öskrar og grætur er hann fellur til jarðar.

Allt er tekið upp á myndband, sem fær yfir þúsund „læka“ á samfélagsmiðlum og er deilt af meira en hundrað notendum.

Daginn eftir skrifar einn helsti aðili PHS:

„Þið eruð hjartanlega velkomnir sem nýir félagar.“

Aðferðin – skref fyrir skref

• Lögregla hefur tekið saman dulkóðuð spjöll sem sýna að skipuleg leynd og öryggishugsun ríkir til að forðast lögsókn.
  
• Verkefni eru samræmd í gegnum dulkóðuð samskiptaforrit.
  
• „Veiðimaður“ lokkar meintan barnaníðing á stefnumóta- eða samfélagsmiðlum á ákveðinn stað.
  
• Maðurinn er tekinn á beinið — oft af ungum, grímuklæddum mönnum.
  
• Fórnarlambið verður fyrir ofbeldi og/eða annarri niðurlægingu.
  
• Atvikið er tekið upp og deilt á samfélagsmiðlum.
  

Mánuði síðar er tekin óskýr mynd í síma þar sem fjórir ungir menn standa saman með handleggina um herðar hver annars. Það er miðsumar og enginn þeirra er enn grunaður um ofbeldisverkið í Örnsköldsvik. Fórnarlambið hefur hvorki kært né leitað læknisaðstoðar.

Á meðan eru vinirnir grunaðir um að halda ólöglegum aðgerðum áfram í mismunandi hópum. Einn þeirra skrifar í ágúst 2025:

„Ég er búinn að bóka tvo, kannski þrjá viðbjóða. Er einhver til í að koma og sparka? Sá síðasti sem ég hitti hljóp hraðar en Usain Bolt.“

Í haust 2025, rúmu ári eftir árásina, handtekur lögreglan hópinn. Allir nema einn 17 ára drengur eru enn í gæsluvarðhaldi.

Samkvæmt saksóknaranum Idu Annerstedt hefur verið erfitt að ná samanbdi við þá sem urðu fyrir árásum af hendi gengisins.

„Þetta er mjög niðurlægjandi fyrir þá og þeir vildu ekki stíga fram í fyrstu. Við höfum lagt mikla vinnu í að bera kennsl á þá.“

Þrjú mál tengjast árásum gegn fólki sem PHS grunaði um barnaníð, en enginn þeirra sem ráðist var á hefur verið dæmdur fyrir kynferðisbrot gegn börnum.

Ný uppgötvun

Þegar símar hinna grunuðu voru rannsakaðir, kom óvænt í ljós nýr glæpur.

Einn mannanna hafði sótt um að ganga í PHS og skrifaði:

„Ég vil hreinsa göturnar af þessum viðbjóðslegu barnaníðingum. Ég er í vinnu, en líka tíma og eldmóð til að hjálpa til.“

Sex mánuðum síðar, þegar hann fær vinnu sem húsverður í skóla, er hann grunaður um að hafa tekið upp þrjár naktar stúlkur í sturtu, án vitundar þeirra.

Myndirnar fundust í síma hans, en hann neitar alfarið og segir:

„Kjaftæði. Ég fékk þetta í spjallhópi, fannst þetta væri sjúkt, vistaði og eyddi strax.“

Hann og fjórir félagar hans verða allir fyrir dómi á fimmtudag. Þeir neita allir sök.

Samtökin Pedo Hunting Sweden (PHS)

• Sjálfskipaðir borgaraverðir sem segjast vernda börn, en beita sjálfir ólöglegu ofbeldi.
  
• Starfa um allt land; skipta sér í svæðishópa.
  
• Lögreglan varð fyrst vör við hópinn árið 2023.
  
• Um tuttugu manns tengdir samtökunum hafa þegar verið dæmdir fyrir glæpi.
  
• Sumir hafa tengsl við ofbeldisfulla hægriöfgahópa.
  
• Dómsvaldið hefur varað við því að samtökin eyðileggi sönnunargögn og trufli rannsóknir.
  
• PHS er ekki það sama og samtökin Dumpen, sem einnig blekkt og nálgast grunaða barnaníðinga, en án þess að beita líkamlegu ofbeldi.

Áhrif samfélagsmiðla

Lögreglumaðurinn Elias Fransson segir að árið 2024 hafi starfsemi PHS aukist hratt. Hópurinn hafi nú um 40.000 fylgjendur á Instagram og noti það til áróðurs og nýliðunar. Ofbeldisfullu myndböndin séu þó birt á nafnlausum og skuggalegri vettvöngum, þar hafi PHS um 15.000 fylgjendur.

Þrír af mönnunum sem nú eru ákærðir í Örnsköldsvik eru einnig þekktir af lögreglu fyrir þátttöku í ofbeldisfullum stuðningsmannaáflögum tengdum knattspyrnu og íshokkí.

Sumir hafa jafnframt tengsl við hægriöfgasamtökin Aktivklubb Sverige.

Saksóknarinn: Skipulögð glæpastarfsemi

Í réttarhöldunum sem hefjast á fimmtudag mun saksóknarinn leggja áherslu á að um sé að ræða alvarlega skipulagða glæpastarfsemi, sem gæti leitt til þyngri dóma ef sekt sannast.

„Að því er ég best veit er þetta í fyrsta sinn sem slíkt mál kemur upp í tengslum við Pedo Hunting Sweden,“ segir Ida Annerstedt.

Ákærðu brotin

• Maí 2024: Alvarleg líkamsárás og gróf friðhelgisbrota­hvarf eftir að maður var blekktur í ferðamiðstöð í Örnsköldsvik og barinn; myndband birt á samfélagsmiðlum.
  
• Maí 2024: Árás á krá í Umeå.
  
• Október 2024: Skemmdarverk, orð eins og „barnaníðingur“ skrifuð á bíl.
  
• Nóvember 2024: Gróf líkamsárás, maður kyrktur, laminn og sparkað í hann.
  
• Desember 2024: Brot á friðhelgi og barnaníðsefni, leynileg upptaka í sturtuklefa grunnskóla.
  
• Apríl 2025: Skemmdarverk og árás á lögreglu, rúður brotnar og stokkið á lögreglubíl.
  
• Ágúst 2025: Tilraun til líkamsárásar, grunaður um að hafa reynt að ráðast á ókunnugan mann sem slapp á hlaupum.